Co to jest ocena ryzyka zawodowego i kto ją przeprowadza?
Ocena ryzyka zawodowego to podstawa profilaktycznej ochrony zbiorowej i indywidualnej pracowników w danym zakładzie pracy. To nie tylko identyfikacja zagrożeń zawodowych, ale również takie wykorzystanie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, które pozwolą na neutralizowanie potencjalnych niebezpieczeństw. Jakość tej oceny wpłynie na realizację polityki BHP danego zakładu, ale również na skuteczność zarządzania. Jak powinna wyglądać ocena ryzyka zawodowego? Kto podejmuje się dokonania oceny ryzyka zawodowego i z jakich przepisów to wynika? O szczegółach mówimy w poniższym artykule.
Czym jest ocena ryzyka zawodowego?
Warto zacząć od definicji samego ryzyka zawodowego. Ryzyko zawodowe to prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą. W szczególności należy tu zwrócić uwagę na negatywne skutki zdrowotne, które mogą się pojawić w związku z wykonywaniem tej pracy lub nawet podczas wykonywania pracy. Może to być związane z wykonywaną pracą lub wynikać z ryzyk występujących w środowisku pracy.
Wykonując ocenę ryzyka zawodowego należy posiadać wiedzę w następujących zakresach:
- ogólne zasady oceny ryzyka zawodowego;
- identyfikowanie zagrożeń występujących na tych stanowiskach pracy, które są oceniane;
- szkodliwe następstwa występujących zagrożeń;
- zasady prowadzenia działań profilaktycznych;
- zasady oceny skuteczności działań zapobiegawczych i korygujących.
Aby poprawnie oceniać ryzyko zawodowe na konkretnym stanowisku pracy, warto skorzystać z wiedzy samych pracowników. Ich doświadczenie może się okazać niezbędne przy tworzeniu takiego dokumentu. Tak wykonana ocena ryzyka zawodowego właściwie informuje pracowników o ryzyku zawodowym, którego podejmują się na konkretnym stanowisku. Łatwiej wówczas mówić o zasadach ochrony przed zagrożeniami, ponieważ ocena ryzyka zawodowego dotyczy prawdziwych, realnych przypadków, które mogły się na danym stanowisku wydarzyć.
Jakich zasad przestrzegać przy dokonywaniu oceny ryzyka zawodowego?
Niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą można wdrożyć tylko wtedy, kiedy ocena tego ryzyka jest wykonana poprawnie. Aby takiej dokonać, należy zwrócić uwagę na kilka istotnych zasad:
- Uwzględnić wszystkie prace, jakich dokonuje się na tym stanowisku;
- Zidentyfikować wszystkie zagrożenia, jakie mogą się pojawić podczas wykonywania tych prac;
- Oszacować ryzyko przy poszczególnych zadaniach;
- Określić i wdrożyć wszystkie niezbędne działania profilaktyczne.
To pomoże w stworzeniu określonego systemy działania, który ograniczy ryzyko występowania u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych. Proces działania zgodnie z bezpieczeństwem i higieną pracy to fundament bezpieczeństwa poszczególnych pracowników, a co za tym idzie, również pracodawcy. Dlatego do przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego należy podejść w sposób sumienny i poważny, bo może ono ograniczyć konsekwencje zdrowotne u pracownika, a prawne u pracodawcy.
Konkretne kroki - ocena ryzyka zawodowego
Wykonując ocenę ryzyka zawodowego warto przejść przez cały proces i usystematyzować swoje działania.
Analiza ryzyka, która obejmuje trzy etapy:
- Zebranie informacji, które dotyczą zagrożeń.
- Identyfikacja zagrożeń.
- Oszacowanie ryzyka, które jest związane ze zidentyfikowanymi zagrożeniami.
Według poprawnie przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego, przeprowadzający powinien zebrać informacje dotyczące m.in.: lokalizacji stanowisk pracy, zadań wykonywanych przez pracownika, stosowanych tam środków i materiałów technologicznych, czasu wykonywania określonych czynności, czy pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia. To daje możliwość identyfikacji skutków, a tym samym wdrożenia odpowiednich działań profilaktycznych.
Przepisy ministra pracy i polityki społecznej określają, że to pracodawca dokonuje oceny ryzyka zawodowego dla każdego stanowiska. Jednak w praktyce bardzo często zleca to zadanie firmie zewnętrznej, która robi to w sposób kompleksowy i profesjonalny.
Dowiedz się więcej z artykułów:
Kto powinien sporządzić protokół powypadkowy i co powinien zawierać?
Czym są i kto opracowuje instrukcje BHP?