Na ochronę przeciwpożarową składa się szereg działań: dostosowanie budynku do wymagań w tym zakresie, szkolenie pracowników, sporządzenie dokumentów takich jak instrukcja bezpieczeństwa pożarowego, czy też zakup gaśnic. Jakie są wytyczne w tym zakresie?

Ochrona przeciwpożarowa - definicja

Zgodnie z ustawą z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, to szereg działań polegających na „realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem”. Celem ochrony przeciwpożarowej jest zminimalizowanie ryzyka wystąpienia pożarów raz klęsk żywiołowych i innych zagrożeń miejscowych.

Dla przypomnienia, zgodnie z Kodeksem pracy, w obowiązku pracodawcy leży zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Odpowiedzialność za realizację obowiązków w zakresie ochrony przeciwpożarowej leży więc również po ich stronie.

Główne zasady ochrony przeciwpożarowej

Przede wszystkim należy wyposażyć zakład pracy w gaśnice, alarmy, czujniki dymu, a także odpowiednie oznaczenie dróg ewakuacyjnych. Następnie niezwykle ważne jest szkolenie pracowników: temat ochrony przeciwpożarowej jest poruszany w trakcie szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Są także dedykowane szkolenia w tym zakresie, takie jak szkolenie z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Kolejny ważny element to regularna kontrola maszyn i systemów przeciwpożarowych oraz zabezpieczenie materiałów łatwopalnych.

Zgodnie z wyżej wspomnianą ustawą, każdy właściciel budynku, obiektu budowalnego lub terenu bądź jego użytkownik na podstawie umowy, powinien:

• przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych dla budynku, obiektu budowlanego;
• wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice; zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie;
• przygotować obiekt do prowadzenia akcji ratowniczej;
• zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi oraz instrukcją bezpieczeństwa pożarowego;
• ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia;
•  zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji.

Znaki i drogi ewakuacyjne

Umiejscowienie znaków ewakuacyjnych w budynkach musi być zgodne z zasadami zawartymi w międzynarodowej normie PN-EN ISO 7010:2012 dotyczącej znaków przeciwpożarowych i ewakuacyjnych.

Drogi przeciwpożarowe powinny być drożne, co więcej, nie należy zastawiać czy też zamykać drzwi przeciwpożarowych w taki sposób, aby jednostki ochrony przeciwpożarowej (np. zawodowa straż pożarna, gminna zawodowa straż pożarna, członkowie ochotniczych straży pożarnych, zakładowa służba ratownicza lub inne jednostki ratownicze) miały trudności z dostaniem się do budynku.

Wyznaczeni dróg pożarowych jest obowiązkiem zarządców budynków i posesji. Pomocy w wyborze odpowiednich znaków ewakuacyjnych i gaśnic, a także w ich rozmieszczeniu może udzielić rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Bezpieczeństwo i skuteczność działań ewakuacyjnych w danym obiekcie może skontrolować Państwowa Straż Pożarna.

Kto może być rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych?

Taka osoba musi mieć odpowiednie wykształcenie (być inżynierem pożarnictwa), a także przygotowanie zawodowe potwierdzone egzaminem.

Dlaczego szkolenia z zakresu ochrony przeciwpożarowej są takie ważne?

Po pierwsze, każdy pracodawca powinien wyznaczyć osoby odpowiedzialne za koordynowanie działać w zakresie ewakuacji. Chociaż panel o ochronie przeciwpożarowej znajduje się w programie szkolenia BHP, część pracowników zdecydowanie warto przeszkolić bardziej szczegółowo w tym zakresie. Nawet najlepiej zaplanowana ochrona ppoż - systemy, gaśnice i procedury mogą zawieźć, jeśli pracownicy ulegną panice, nie zastosują się do zasad ewakuacji lub też zignorują zagrożenie. Jeśli jest taka możliwość, warto pomyśleć o praktycznym szkoleniu ppoż z użyciem gaśnic z elementami pierwszej pomocy. Jest to kurs, w trakcie którego uczestnicy mogą nauczyć się jak odbezpieczać i trzymać gaśnicę, jak wydostać się z zadymionego obiektu, a także jak bezpiecznie wynieść z niego osobę poszkodowaną.

Podsumowując, warto pochylić się nad ochroną przeciwpożarową - odpowiednio przygotować budynek, a także szkolić pracowników aby mieć pewność, że w sytuacji wystąpienia pożaru będą wiedzieć, jak postępować.

Źródła:

1. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów ( Dz.U. z 2010 r. nr 109, poz. 719 )
2. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej
3. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r.
4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ( Dz.U. z 2019 r. poz. 1065 )